ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ, Μέσα σε 4 ώρες οι αναλύσεις για κορωνοϊό

Ικανοποιητικά θεωρεί τα μέτρα που λαμβάνονται για αντιμετώπιση περιστατικού κορωνοϊού στην Κύπρο ο γενικός εκτελεστικός ιατρικός διευθυντής του Ινστιτούτου Νευρολογίας και Γενετικής. Σε συνέντευξή του στην εφημερίδα «Καθημερινή» ο Λεωνίδας Φυλακτού σκιαγραφεί το έργο του Ινστιτούτου, αλλά και της δικοινοτικής Τεχνικής Επιτροπής για την Υγεία για τον κορωνοϊό. Ο κ. Φυλακτού εκ του αποτελέσματος θεωρεί πως τα μέτρα που λαμβάνονται και στα Κατεχόμενα εξυπηρετούν τον στόχο της προστασίας του κοινού. Τη συνέντευξη πήρε ο δημοσιογράφος Απόστολος Τομαράς και δημοσιεύθηκε στις 9 Φεβρουαρίου 2020. Το πλήρες κείμενο έχει ως εξής:

–Από την περασμένη Δευτέρα (3 Φεβρουαρίου 2020), το Ινστιτούτου Νευρολογίας και Γενετικής Κύπρου δέχεται τη διεκπεραίωση αναλύσεων δειγμάτων ύποπτων περιστατικών για τον κορωνοϊό. Είχε την υποδομή ή την απέκτησε λόγω της επιδημίας;
–Το Ινστιτούτο είχε την υποδομή για τέτοιου είδους μεθόδους, απλώς η συγκεκριμένη μέθοδος έπρεπε να χτιστεί από την αρχή γιατί πρόκειται για νέο ιό. Άρα η υποδομή από πλευράς εξοπλισμού υπήρχε, αυτό που έπρεπε να γίνει ήταν να αποκτηθούν κάποια αντιδραστήρια για να στηθεί η μέθοδος εξειδικευμένα, να εντοπίζει δηλαδή τον συγκεκριμένο ιό.

–Μέσα σε πόσο χρονικό διάστημα από τότε που θα παραλάβετε ένα ύποπτο δείγμα μπορείτε να δώνετε αποτελέσματα;
–Εντός τριών ή τεσσάρων ωρών.

–Το γεγονός ότι δεν υπάρχει μεγάλος χρόνος αναμονής, σε σχέση με την αποστολή δειγμάτων εκτός Κύπρου, αυτό πώς βοηθάει το έργο αντιμετώπισης εξάπλωσης του ιού;
–Σε περιπτώσεις ύποπτες, τα άτομα για τα οποία υπάρχει υποψία ότι έχουν προσβληθεί από τον ιό βρίσκονται σε καραντίνα. Όπως γίνεται κατανοητό, όσο πιο γρήγορα ολοκληρώνεται ο επιστημονικός έλεγχος των δειγμάτων τόσο πιο γρήγορα βοηθάει τους γιατρούς, στην περίπτωση που είναι θετικό το δείγμα, να διαχειριστούν τον ασθενή, στη δε περίπτωση που είναι αρνητικό να περιορισθεί η ταλαιπωρία αλλά και η ανησυχία του κοινού.

–Το γεγονός ότι το Ινστιτούτο είναι σε θέση να παράγει εξειδικευμένο έργο το καθιστά περιφερειακό κέντρο;
–Το έργο του Ινστιτούτου είναι πολύπλευρο. Κατάφερε να είναι τόσο κοντά στην Πολιτεία και να προσφέρει βοήθεια, τόσο στον τομέα της υγείας όσο και της δημόσιας υγείας, έχει βάλει και εκεί το λιθαράκι του σε σημαντικό βαθμό. Βοηθά στο κομμάτι προσφοράς στον τόπο μας. Για την περίπτωση του νέου ιού, από πλευράς επιστημονικού ενδιαφέροντος είναι ένας νέος ιός, όπου οι επιστήμονες εκτός από την προστασία της δημόσιας υγείας έχουν να δουλέψουν με έναν νέο ιό που προκαλεί επιστημονικό ενδιαφέρον. Το Τμήμα Μοριακής Ιολογίας συμμετέχει στο ευρωπαϊκό δίκτυο για αναδυόμενους ιούς. Μέσω του συγκεκριμένου δικτύου γίνεται ανταλλαγή δεδομένων και πληροφοριών για την εξέλιξη και παρακολούθηση του ιού.

–Λέτε για προσφορά του Ινστιτούτου στην Πολιτεία. Με την κατάσταση που έχει δημιουργηθεί οι υπηρεσίες σας είναι στη διάθεση και της τ/κ κοινότητας;
–Ναι. Στην τελευταία συνεδρία της δικοινοτικής Τεχνικής Επιτροπής για την Υγεία, υπό την ιδιότητά του Ε/κ επικεφαλής της επιτροπής, ενημέρωσα τα Τ/κ μέλη πως το Ινστιτούτο Νευρολογίας και Γενετικής Κύπρου είναι έτοιμο να δεχθεί δείγματα και όποια βοήθεια χρειασθούν, ευχαρίστως να το πράξουμε. 

–Από την εμπειρία σας και για ζητήματα όπως του ιού έχουν βάση οι απόψεις που εκφράζονται ότι οι κατεχόμενες περιοχές είναι ο αδύναμος κρίκος σε ζητήματα ελέγχου;
–Από την εμπειρία μου, δεν έχω εντοπίσει αποδείξεις που να στηρίζουν τέτοιες απόψεις. Τελευταία εμπειρία με τον ιό του Δυτικού Νείλου, φάνηκε πως χειρίζονται τέτοιες περιπτώσεις με ικανοποιητικό τρόπο. Να διευκρινίσω πως είναι το τι διαπιστώνω εκ του αποτελέσματος, φυσικά υπάρχει αδυναμία κάποιος να ελέγξει τι γίνεται. Τα μέτρα τα οποία ανέφεραν οι Τ/κ ότι λαμβάνουν είναι στη βάση των ενδείξεων του ΠΟΥ, όπως και εμείς φυσικά, άρα μέχρι εδώ μπορώ να γνωρίζω.

–Υποστηρίζεται πως τα οδοφράγματα είναι ευαίσθητα σημεία που πρέπει να τύχουν διαφορετικής αντιμετώπισης. Είναι ορθή μια τέτοια προσέγγιση;
–Θεωρώ ότι τα πιο σημαντικά σημεία ελέγχου, και αυτό συζητήθηκε στην παρουσία του προέδρου Αναστασιάδη και του κύριου Ακιντζί είναι τα σημεία εισόδου στο νησί, είτε από τα νόμιμα είτε από τα παράνομα αεροδρόμια και λιμάνια. Αν αυτό διασφαλισθεί, θεωρώ ότι είναι ήσσονος σημασίας οι έλεγχοι στα οδοφράγματα. Αυτό είναι προσωπική μου άποψη για να είμαστε ακριβείς. Το Υπουργείο Υγείας λαμβάνει τέτοιες αποφάσεις και όχι η Τεχνική Επιτροπή. Η Τεχνική Επιτροπή είναι μια γέφυρα πληροφοριών και συντονισμού, εάν χρειασθεί. 

–Επί του προκειμένου τι αποφασίσατε με τους Τ/κ;
–Η τεχνική επιτροπή είναι εκεί για να διευκολύνει όλους τους Κύπριους σε θέματα υγείας. Είτε αυτό είναι απειλές από πιθανές επιδημίες, όπως η παρούσα, είτε αν κάποιος συμπατριώτης μας χρειάζεται βοήθεια ή για ανταλλαγή απόψεων πάνω σε θέματα υγείας. Οι Επιτροπές επίσης δρουν για ενίσχυση του κλίματος εμπιστοσύνης μεταξύ των δύο κοινοτήτων. Στην επιτροπή για την υγεία, το κύριο μέλημα είναι να σιγουρευτούμε ότι δεν θα προκληθούν προβλήματα στην υγεία που δεν μπορούν να αντιμετωπισθούν με άλλο τρόπο. Σε ό,τι αφορά το νέο ιό το πιο σημαντικό, που τονίσθηκε στην Επιτροπή, είναι η στενή επαφή σε περίπτωση που υπάρξουν κρούσματα, στην περίπτωση που κάποιος χρειασθεί τη βοήθεια του άλλου, στην περίπτωση που η επιδημία εξαπλωθεί παγκοσμίως. Αυτό κάνουμε τώρα.

–Το κομμάτι επάρκειας από πλευράς υποδομών για αντιμετώπιση κρουσμάτων απασχόλησε την Επιτροπή;
–Με τα όσα έχουν λεχθεί φαίνεται πως, ναι είναι εξοπλισμένοι. Αυτό που τέθηκε ήταν πως, εάν παρουσιασθούν ελλείψεις, ο ένας θα βοηθήσει τον άλλο κάτι που νομίζω ότι είναι ανθρώπινο.

–Επειδή έχουν παρατηρηθεί φαινόμενα της καθημερινότητας, όχι ευχάριστα, με πρόσωπα που ζουν στην Κύπρο και προέρχονται από την Άπω Ανατολή. Ως επιστήμονας συντρέχουν λόγοι ανησυχίας;
–Δεν έχει καμία απολύτως σημασία η καταγωγή σε αυτή την περίπτωση. Αυτό που έχει σημασία είναι ποιος επισκέφθηκε πρόσφατα χώρες όπως την Κίνα. Είτε είναι Κύπριος είτε είναι Κινέζος, αυτός δεν έχει σημασία. Θεωρώ πως το Υπουργείο Υγείας και οι αρμόδιες αρχές της Δημοκρατίας κάνουν καλά τη δουλειά τους, ελέγχοντας ποιοι επιστρέφουν στη χώρα. Με αυτά τα δεδομένα θεωρώ πως δεν πρέπει να υπάρχει αυτό το θέμα, που δεν το έχω βιώσει αλλά το έχω ακούσει.

–Από την περασμένη Δευτέρα έχει αποσταλεί στο Ινστιτούτο κάποιο ύποπτο δείγμα;
–Όχι.

Τριάντα χρόνια ΙΝΓΚ

–Φέτος είναι τα 30χρονα του Ινστιτούτου. Ποιος είναι ο απολογισμός που γίνεται;
–Από την πρώτη μέρα το Ινστιτούτο κατάφερε να ριζώσει στην Κύπρο και κατάφερε από την πρώτη μέρα να είναι δίπλα στους συνανθρώπους μας. Η πορεία του ήταν και συνεχίζει να είναι ανοδική. Αυτό σημαίνει πως κάθε χρόνο βοηθούμε περισσότερους. Το Ινστιτούτο προσφέρει στην υγεία με τις εξειδικευμένες υπηρεσίες, κλινικές ή εργαστηριακές, αλλά και μέσα από την έρευνα που είναι εφαρμοσμένη, που στόχο έχει τον ασθενή. Εκτός από την υγεία έχουμε τον τομέα της εκπαίδευσης, τη μεταπτυχιακή σχολή, απ’ όπου εκκολάπτεται η νέα γενιά επιστημόνων στους τομείς δράσεις του Ινστιτούτου. Να μην ξεχνάμε το σημαντικό έργο προς τη Δικαιοσύνη με τη Δικανική Γενετική, το έργο στο πρόγραμμα των αγνοουμένων και πεσόντων, την ταυτοποίηση θυμάτων σε μεγάλες τραγωδίες, όπως της Helios. Είμαι χαρούμενος όπως αναπτύχθηκε το Ινστιτούτο μέσα από την ιδέα του Λεύκου Μίντλετον που είναι ο ιδρυτής του. Είναι μοναδικό το σύστημα της μεταφραστικής ιατρικής, το τρίπτυχο δηλαδή υπηρεσίες, έρευνα και εκπαίδευση, που βοηθά περισσότερο τον ασθενή. 

–Το Ινστιτούτο συμμετέχει σε ευρωπαϊκά δίκτυα;
–Συμμετέχουν με διάφορους τρόπους. Η τελευταία είναι η συμμετοχή μας στα δίκτυα αναφοράς που είναι κυρίως κλινικά δίκτυα, τα οποία κατηγοριοποιούνται με βάση τις ασθένειες και επιλέγονται ποιοι θα συμμετέχουν μετά από αξιολόγηση. Είναι μια επιβράβευση για το επίπεδο του Ινστιτούτου.

–Το Ινστιτούτο έχει ενταχθεί στο ΓεΣΥ;
–Από την πρώτη μέρα είμαστε σε περιβάλλον ΓεΣΥ και συνεχίζουμε να προσφέρουμε ιατρική περίθαλψη. Το Ινστιτούτου είναι εξειδικευμένο, είχε αποστολή και η κατεύθυνση είναι σε χρόνιες και κληρονομικές παθήσεις τόσο στη νευρολογία όσο και στη γενετική. Τελευταία δημιουργήσαμε έξι εξιδεικευμένα κέντρα για νευρομυϊκές ασθένειες, για κινητικές διαταραχές, για επιληψία, για κατά πλάκα σκλήρυνση, για άνοια και για κληρονομικές παθήσεις. Ο ασθενής θα ανήκει σε κέντρο όχι σε έναν γιατρό, θα υπάρχει ομάδα από γιατρούς εξειδικευμένων στη Νευρολογία. Είναι σημαντικό επίσης ότι το Ινστιτούτο έχει συμμετοχή σε κλινικές δοκιμές φαρμάκων. Το Ινστιτούτο επιλέγεται από φαρμακευτικές εταιρείες για δοκιμή φαρμάκων. Έχουμε τη μεγαλύτερη ερευνητική υποδομή στις επιστήμες στην Κύπρο. Τα εργαστήρια διεξάγουν πρωτοποριακή έρευνα, εξασφαλίζοντας χρηματοδοτήσεις από το εξωτερικό. 

–Οι υφιστάμενες κτιριακές υποδομές ικανοποιούν τις ανάγκες του Ινστιτούτου;
–Θα κατασκευασθεί νέο κτίριο δίπλα στο υφιστάμενο, που θα διπλασιάσει τους χώρους του Ινστιτούτου. Το νέο κτίριο θα συνδέεται με το υφιστάμενο και θα κατασκευασθεί μέσω δανειοδότησης της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων με συμφωνία από το Υπουργείο Οικονομικών. Στο νέο κτίριο θα στεγασθούν νέες ερευνητικές ομάδες. Στο υφιστάμενο κτίριο θα ανακαινισθούν χώροι τόσο για τις ανάγκες των ασθενών όσο και των εργαστηρίων. Το νέο κτίριο θα αναβαθμίσει σημαντικά και το κέντρο αποκατάστασης για τους ασθενείς με την ανακαίνιση των υφιστάμενων χώρων. Δεν πρέπει να ξεχνάμε πως οι πλείστες νευρολογικές παθήσεις είναι αθεράπευτες, άρα η αποκατάσταση είναι πολύ σημαντική.