ΣΧΟΛΗ ΜΟΡΙΑΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ, Τα εφόδια του διδακτορικού φοιτητή

Σαβάννα Ανδρέου: Τα εφόδια του διδακτορικού φοιτητή

Επιστρέφοντας από τις προπτυχιακές μου σπουδές στη Μοριακή Βιολογία και Γενετική στο Ηνωμένο Βασίλειο, το Σεπτέμβριο του 2014 εντάχθηκα στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα MSc Μοριακής Ιατρικής της Σχολής Μοριακής Ιατρικής Κύπρου (ΣΜΙΚ) του Ινστιτούτου Νευρολογίας και Γενετικής Κύπρου (ΙΝΓΚ). Κατά τη διάρκεια του προγράμματος είχα την ευκαιρία να παρακολουθήσω τα καλά δομημένα μαθήματα ενώ παράλληλα εκπόνησα την ερευνητική μου μελέτη με θέμα τον κληρονομικό καρκίνο του παχέος εντέρου (Lynch Syndrome) στο Τμήμα Ηλεκτρονικού  Μικροσκοπίου και Μοριακής Παθολογίας. Το Σεπτέμβριο του 2015, συνέχισα τις σπουδές μου στο Διδακτορικό πρόγραμμα PhD Μοριακής Ιατρικής της ΣΜΙΚ, όπου εκπόνησα την διδακτορική μου διατριβή στο Εργαστήριο Νευροπαθολογίας/ Νευρολογική Κλινική Α’ υπό την επίβλεψη του Καθηγητή Δρ. Θεόδωρου Κυριακίδη.

Κατά τη διάρκεια της διδακτορικής μου μελέτης, επικεντρώθηκα στην ασθένεια ATTR, η οποία είναι μια αισθητικοκινητική νευροπάθεια του αυτόνομου νευρικού συστήματος που εμφανίζεται κατά την ενηλικίωση. Συγκεκριμένα, διεκπεραιώσαμε την επιδημιολογική μελέτη για την ασθένεια ATTRV30M στην Κύπρο ενώ παράλληλα εξετάσαμε πιθανό συσχετισμό μεταξύ διαφόρων πολυμορφισμών και την ηλικία εμφάνισης της νόσου στους Κύπριους ασθενείς. Επίσης ένα βασικό χαρακτηριστικό της ασθένειας είναι οι εναποθέσεις αμυλοειδούς στα διάφορα όργανα. Έτσι, το πεπτίδιο EP67, που έχει την ικανότητα να ενεργοποιεί τα μακροφάγα κύτταρα, χορηγήθηκε σε μοντέλο ποντικού που φέρει την μετάλλαξη V30M στο γονότυπο του με σκοπό τη μείωση των εναποθέσεων αμυλοειδούς. Η χορήγηση του πεπτιδίου άρχισε στην ηλικία των 3 μηνών, ενώ οι εναποθέσεις αμυλοειδούς καθώς και άλλες σημαντικές πρωτεΐνες που εμπλέκονται στην ασθένεια εξετάστηκαν στις ηλικίες έξι, εννέα και δώδεκα μηνών. Η διδακτορική μου έρευνα χρηματοδοτήθηκε από την Pfizer Inc., μια από της μεγαλύτερες φαρμακευτικές εταιρίες ανά το παγκόσμιο, καθώς επίσης και από το Telethon Cyprus για περίοδο τριών χρόνων.

Αποφοιτώντας από το διδακτορικό πρόγραμμα της ΣΜΙΚ τον Απρίλιο του 2019, είχα την ευκαιρία να συνεχίσω την επαγγελματική μου πορεία στο τμήμα Μοριακής Γενετικής Θαλασσαιμίας του ΙΝΓΚ όπου τώρα εργάζομαι ως Εργαστηριακός Επιστήμονας. Το Τμήμα λειτουργεί ως κέντρο αναφοράς στους τομείς αιμοσφαιρινοπαθειών και παρέχει εξειδικευμένες υπηρεσίες διάγνωσης, εκπαίδευση και έρευνα. Οι ερευνητικές δραστηριότητες του Τμήματος περιλαμβάνουν τη χημική επαναδραστηριοποίηση της εμβρυϊκής αιμοσφαιρίνης για τη θεραπεία της β-θαλασσαιμίας, την ανάπτυξη μεθόδων για τη μη επεμβατική προγεννητική διάγνωση της β-θαλασσαιμίας, την προώθηση και προσαρμογή της γονιδιακής θεραπείας της β-θαλασσαιμίας και την πύλη ITHANET, μία κοινοτική πύλη για τις θαλασσαιμίες και τις αιμοσφαιρινοπάθειες. Στόχος του ερευνητικού προγράμματος στο οποίο εργάζομαι είναι η ανάπτυξη ενός πάνελ αλληλουχίας επόμενης γενιάς (Next Generation Sequencing) για τη διάγνωση αιμοσφαιρινοπαθειών και σπάνιων αναιμιών καθώς και την ανίχνευση μεταλλάξεων σε τροποποιητικά γονίδια (modifier genes) που σχετίζονται με τις πιο πάνω ασθένειες.

Τόσο τα μάστερ όσο και τα διδακτορικά προγράμματα της ΣΜΙΚ παρέχουν επιστημονική κατάρτιση και δίνουν τη δυνατότητα σε φοιτητές να εργαστούν και να εκπονήσουν τις ερευνητικές τους μελέτες σε ένα επαγγελματικό περιβάλλον δίπλα από άρτια καταρτισμένους επιστήμονες όπου πέραν από την έρευνα προσφέρονται και διαγνωστικές υπηρεσίες. ‘Όλες οι εμπειρίες καθώς και τα εφόδια τα οποία αποκόμισα από τις σπουδές μου στη ΣΜΙΚ, όπως επίσης και η συμμετοχή μου στα διάφορα παγκόσμια συνέδρια εντός και εκτός Κύπρου θα με βοηθήσουν μελλοντικά να υλοποιήσω τους στόχους μου και να επιτύχω στο χώρο της έρευνας. Γενικότερα ο χώρος της έρευνας είναι δύσκολος και απαιτητικός, γι’ αυτό και η συμβουλή μου προς τους νέους φοιτητές είναι να έχουν πείσμα και δύναμη ώστε να παραμένουν προσηλωμένοι στον αρχικό τους στόχο. Ειδικότερα στους νέους διδακτορικούς φοιτητές θα ήθελα να επισημάνω πως η πορεία ενός διδακτορικού περιλαμβάνει περιόδους χαράς και επιτυχίας αλλά παράλληλα απογοήτευσης και πίεσης.  Γι’ αυτό  το λόγο πρέπει να αγαπούν πραγματικά αυτό που κάνουν, να έχουν επιμονή και να είναι συγκεντρωμένοι στο στόχο τους. Η έρευνα γενικότερα έχει ως απώτερο σκοπό τη βελτίωση της ζωής των ανθρώπων με διάφορες ασθένειες ή δυσκολίες γι’ αυτό και ο τομέας της έρευνας θεωρείται αξιόλογος. 

Δρ. Σαβάννα Ανδρέου
Απόφοιτος Σχολής Μοριακής Ιατρικής Κύπρου
Εργαστηριακός Επιστήμονας 
Τμήμα Μοριακής Γενετικής Θαλασσαιμίας, Ινστιτούτο Νευρολογίας και Γενετικής Κύπρου