ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ, Γνώση και εκπαιδευτική αρτιότητα

Φοίτησα στο Λονδίνο όπου και ολοκλήρωσα βασικές και μεταπτυχιακές σπουδές στην ψυχολογία. Ακολούθησε κάτι περισσότερο απο μια δεκαετία εργασιακής τριβής και απόκτησης εμπειρίας επί του αντικειμένου με ιδιάζουσα εργασιακή βαρύτητα. Χαρακτηριστική είναι η εμπειρία μου υπό τον Εθνικό Οργανισμό Δημόσιας Υγείας (νυν ΕΟΔΥ, πρώην ΚΕΕΛΠΝΟ) και υπό το Εθνικό Σύστημα Υγείας Ελλάδος στην Ανοιχτή Δομή Φιλοξενίας Προσφύγων (ΑΔΦΠ) Ριτσώνας. Η συγκεκριμένη δομή φιλοξενούσε κατά την έναρξη της εργασίας μου εκεί περίπου 400 ωφελούμενους και με σταδιακή αύξηση εώς και την αποχώρηση μου, αυτή περί των 3000 ατόμων. 

Σε καθημερινή βάση αναλάμβανα περιστατικά ασθενών προερχομένων από εμπόλεμες ζώνες, που είχαν υποστεί βασανιστήρια σωματικής και ψυχολογικής βίας κλπ. Στο σχετικό καθηκοντολόγιο συμπεριλαμβάνονταν μεταξύ άλλων ο εντοπισμός και η ανίχνευση ευαλωτότητας, η θεραπευτική παρέμβαση όπου αυτή δυνατή, η εκτεταμένη συνεργασία με περαιτέρω κυβερνητικούς φορείς, οργανώσεις και υπηρεσίες πχ εισαγγελία, αστυνομία, νοσοκομεία, νομικές υπηρεσίες, η συλλογή και καταγραφή στατιστικών δεδομένων, η σύνταξη σχετικών εκθέσεων όπως και η συνοδεία προς και από Κέντρα Ψυχικής Υγείας, Νοσοκομεία ή Ψυχιατρικά Νοσοκομεία και Ξενώνες με ή άνευ αστυνομικής συνοδείας και με ή άνευ συμβολής του Εθνικού Κέντρου Άμεσης Βοήθειας (ΕΚΑΒ, ασθενοφόρα). Θα έλεγα πως η σχετική εμπειρία ήταν όσο έντονη όσο και αποδοτική καθότι ως αποδέκτες των πρώτων ωστικών μεταναστευτικών κυμάτων, ειδικά τα δύο πρώτα χρόνια, αντιμετωπίσαμε ακραίες εργασιακές συνθήκες και αναπτύξαμε δεξιότητες στη διαχείρηση κρίσεων, διαμεσολάβησης όπως και επικοινωνίας.

Η ενασχόλησή μου και αλλαγή γνωστικού αντικειμένου με αυτό των νευροεπιστημών ήταν διακαής πόθος οπότε και αναζήτησα πανεπιστημιακά και ερευνητικά ιδρύματα εντός και εκτός επικράτειας. Απόρροια αυτής, η φοίτηση μου στο ΙΝΓΚ στο σχετικό μεταπτυχιακό πρόγραμμα (M.Sc. Neuroscience) κατά την περίοδο 2020 – 2021. Απεδείχθη εξαιρετική επιλογή τόσο λόγω της ποιότητας και επιπέδου διεξαγωγής των μαθημάτων όσο και του βαθύτατου και ευρυμαθή ακαδημαϊκού υποβάθρου των καθηγητών. Η εκπαίδευσή μου πάνω σε θέματα όπως αυτά της κυτταρικής και μοριακής νευροεπιστήμης, μοριακής γενετικής, βιοπληροφορικής ή του συνδυασμού της εγκεφαλικής λειτουργίας με αυτής των συμπεριφορικών απολήξεων, αποτέλεσε ακρογωνιαίο λίθο της μετέπειτα εξέλιξής μου. Η δε έρευνα που διεξάγει ο κάθε φοιτητής ξεχωριστά, έχει εργαστηριακή βάση και σχέση άμεσης ή έμμεσης συνάφειας με τα ερευνητικά παράγωγα του ίδιου του Ινστιτούτου. Προσωπικά είχα την τύχη να κατασκευάσω προγραμματιστικά, σύστημα βελτίωσης της επικοινωνίας μεταξύ ασθενών που πάσχουν από εκφυλιστικές διαταραχές του νευρικού συστήματος όπως αυτή της μυατροφικής πλευρικής σκλήρυνσης με το εν γένει ιατρικό και παραϊατρικό προσωπικό – κάτι που έχει συνεχιστεί ως παράπλευρο πρόγραμμα μέχρι και σήμερα, μετά το πέρας του μεταπτυχιακού.

Σήμερα εργάζομαι σε διδακτορικό πλαίσιο στο Τμήμα Νευροβιολογίας του ΙΝΓΚ όπου και συνέχισα απευθείας μετά το μεταπτυχιακό. Ασχολούμαι με τη διερεύνηση του πολυγονιδιακού κινδύνου της επιληψίας – δηλαδή την αθροιστική εξέταση των μυριάδων γονιδιακών παραλλαγών στο DNA – και πως μπορεί πιθανώς να συνδυαστεί με τη φαινοτυπική έκβαση αυτής (επιληψίας), όπως διαφαίνεται σε παθολογικά δεδομένα ηλεκτροεγκεφαλογραφημάτων (ΗΕΓ) και δομικών μαγνητικών τομογραφιών (ΜΤ). Η συγκεκριμένη έρευνα μού έχει δώσει επίσης την ευκαιρία να περάσω και στο κομμάτι της υπολογιστικής νευροεπιστήμης (computational neuroscience – αντικείμενο με ιδιαίτερη επαγγελματική απορρόφηση τα τελευταία χρόνια) χρησιμοποιώντας γλώσσες και εργαλεία όπως π.χ. η r, το MATLAB, το BIDS κλπ. Εν γένει είναι πολυεπίπεδη έρευνα που συνδέεται με δεδομένα γονιδιακής έκφρασης, κυτταρικής λειτουργίας αλλά και ανατομικής απεικόνισης. Η δε ύπαρξη της επιληψίας, ένα αίνιγμα που υπάρχει από αρχαιοτάτων χρόνων.

Στόχος είναι να ασχοληθώ περαιτέρω με την έρευνα σε μεταδιδακτορικό επίπεδο. Όσον αφορά το ερευνητικό αντικείμενο, ένα βήμα τη φορά. Σίγουρα η θεματολογία της επιληψίας αποτελεί δέλεαρ, πλην όμως το εύρος των νευροεπιστημών είναι μεγάλο και προσφέρει εύφορο έδαφος για έρευνα σε πολλά επιμέρους πεδία. Οψόμεθα λοιπόν.

Ίσως το σημαντικότερο πράγμα που έχω πάρει μέχρι στιγμής από το ΙΝΓΚ να είναι μονοεκφραστικά, γνώση και ερευνητική αρτιότητα. Πρακτικά όμως υπάρχουν ουκ ολίγα πράγματα που έχω λάβει πέραν αυτών τόσο σε ποσοτικό όσο και σε ποιοτικό πλαίσιο.

Συμβουλές που θα έδινα στους φοιτητές που τώρα ξεκινούν στο Ινστιτούτο θα ήταν:
Αξιοποιήστε ό,τι προσφέρει το ΙΝΓK. Από την ερευνητική και εργαστηριακή εμπειρία, το υπάρχον
επιστημονικό και ακαδημαϊκό δίκτυο, μέχρι την εξαιρετικά θετική, επικοινωνιακή και βοηθητική διάθεση του Γραφείου Εκπαίδευσης όπως και του εν γένει προσωπικού. Το μέγεθος του Ινστιτούτου συνδράμει στην περισσότερο προσωποκεντρική προσέγγιση των φοιτητών. Εάν υπάρχει όρεξη για εξέλιξη, καλλιέργεια και απορρόφηση πληροφοριών και ερεθισμάτων, τότε σαφώς και το Ινστιτούτο αποτελεί ζωτική πηγή αυτών. 

Ως δεύτερη συμβουλή θα πρέπει να μην ξεχνάμε ότι ανεξαρτήτως ειδικότητας, εκπαίδευσης και
προσωπικών στόχων, η συμβολή του κάθε εργαζομένου εντός ΙΝΓΚ, φέρει ιδιαίτερης βαρύτητας λόγω αντικειμένου και κοινωνικής προσφοράς. Τέλος, απλά απολαύστε το χρόνο σας.

Αριστοτέλης Καραμουσουλάκης
Φοιτητής Διδακτορικού Προγράμματος Νευροεπιστήμης